กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
Department of Medical Sciences

ทะเบียนองค์ความรู้
ข้อกำหนดทางเคมีกายภาพของส่วนเหนือดินกะเม็ง   (ภาษาไทย)
Physico-chemical specification of Eclipta prostrata aerial part   (ภาษาอังกฤษ)

หน่วยงาน
สถาบันวิจัยสมุนไพร

ระยะเวลาในการดำเนินการ

  

งบประมาณ
เริ่มวันที่:3 เดือน ตุลาคม พ.ศ. 2559 จนถึงวันที่: 30 เดือน มีนาคม พ.ศ. 2561 รวม:1 ปี จำนวนเงิน:295,000.00 บาท

 รายชื่อผู้ร่วมดำเนินการ
ลำดับชื่อ-นามสกุลตำแหน่งในโครงการ
1 นายปัตย์ ธาราไพศาล หัวหน้าโครงการ
2 นางณุฉัตรา จันทร์สุวานิชย์ ที่ปรึกษา
3 นายศักดิ์วิชัย อ่อนทอง ผู้ร่วมวิจัย

 บทคัดย่อ
กะเม็ง (Eclipta prostrata L. วงศ์ Asteraceae) เป็นสมุนไพรที่มีการนำส่วนเหนือดินไปใช้เป็นส่วนประกอบในตำรับ “ยาผสมเพชรสังฆาต” (สูตรที่ 2) ของบัญชียาหลักแห่งชาติ มีข้อบ่งใช้คือ บรรเทาอาการริดสีดวงทวารหนัก แต่ยังไม่มีข้อกำหนดมาตรฐานในการควบคุมคุณภาพของสมุนไพรชนิดนี้ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณสมบัติทางเคมีกายภาพของส่วนเหนือดินกะเม็ง โดยศึกษาจากตัวอย่างส่วนเหนือดินกะเม็ง จำนวน 11 ตัวอย่าง ที่เก็บจากแหล่งธรรมชาติและซื้อจากร้านยาสมุนไพร และอีก 5 ตัวอย่าง ซึ่งได้รับจากห้องปฏิบัติการพิพิธภัณฑ์พืช สถาบันวิจัยสมุนไพร นำมาศึกษาคุณลักษณะทางเคมีกายภาพ ผลการศึกษา พบว่าส่วนเหนือดินกะเม็งควรมีปริมาณความชื้น เถ้ารวม เถ้าที่ไม่ละลายในกรด ไม่เกินร้อยละ 10.0  22.0 และ 10.0 โดยน้ำหนัก ตามลำดับ ปริมาณสารสกัดด้วยเอทานอล 95% และสารสกัดด้วยน้ำ ไม่น้อยกว่าร้อยละ 8.0 และ 17.0 โดยน้ำหนัก ตามลำดับ นอกจากนี้ยังได้ทำการตรวจพิสูจน์เอกลักษณ์ทางเคมีด้วยปฏิกิริยาการเกิดสีและวิธี HPTLC ผลการศึกษานี้จะเป็นประโยชน์ในการจัดทำข้อกำหนดมาตรฐานทางเคมีของกะเม็ง เพื่อใช้ในการควบคุมคุณภาพวัตถุดิบและยาตำรับที่มีกะเม็งเป็นส่วนประกอบต่อไป             

 การเผยแพร่
ลำดับกิจกรรมรายละเอียดระยะเวลา
1 การจัดนิทรรศการในงานต่าง ๆ นำเสนอผลงานด้วยโปสเตอร์ เริ่ม: 28 มี.ค. 2561 สิ้นสุด: 30 มี.ค. 2561

 รางวัลที่ได้รับ


ฐานข้อมูลองค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรม
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
http://innovation.dmsc.moph.go.th		 ข้อมูล ณ วันที่:๘ ต.ค. ๒๕๖๕